بیو گرافی ریس موسسه

پوهنمل دکتور مفتی عبدالحق حبیبی صالحی فرزند حاجی حبیب الحق صالحی در 19 حوت 1358 خورشیدی در یک خانواده متدین و متوسط دهقانی در قریه پنجشیری های دره چپ سای از  مربوطات شهر کهنه ولایت بغلان دیده به جهان گشود؛ زادگاه اصلی و پدری وی قریه دشت ریوت، ولسوالی خنچ، ولایت پنجشیر است.

در سال 1365 ش به دلیل وضعیت نابسامان کشور، همراه با خانواده به کشور پاکستان مهاجرت کردند. دکتور حبیبی از همان آوان کودکی مشغول به تعلیم و آموزش گردید. تعلیمات ابتدایی قاعده و روی خوانی قرآن را از نزد پدرش و پسر کاکایش ملا عبدالحی رحمه الله فرا گرفت. پس از آن در ایالت چترال پاکستان راهی مکتب شده وارد مکتب خواجه عارف (رحمه الله) یکی از مکاتب تنظیم های اسلامی گردید. پس از تعلیمات سطح ابتدایی تا صنف ششم، و تعلیمات دینی در بخش فقه، عقیده، ترجمه و تفسیر نزد عالم بزرگوار مولوی مظهرالدین (رحمه الله علیه) در همان ایالت چترال شامل مکتب متوسطه ابوبکر صدیق (رضی الله عنه) شد. پس از سپری کردن صنف هفتم، راهی پشاور پاکستان شده شامل لیسه سید جمال الدین افغانی واقع ورسک پشاور گردید. پس از یک مدتی به دلائل مختلف اجتماعی، راهی مدرسه دینی ضیاء المدارس واقع پشاور، شد. در سال 1371 ش با پیروزی جهاد و مجاهدین دوباره به وطن برگشت و در مدارس مختلف ولایت بغلان به تعلیم و تحصیل خود ادامه داد. پس از مدتی به دلیل ناهنجاری ها و نابسامانی های کشور، دوباره برای ادامه ی تحصیل راهی کراچی پاکستان شد و در مدارس مانند جامعه فارقیه، جامعه دارالعلوم کراچی، جامعه عربیه احسن العلوم، درس های دینی را فرا گرفت و پس از 12 سال تحصیل سر انجام در جامعه عربیه احسن العلوم به سویه ی لیسانس دروس دینی را به پایه اکمال رساند و در سال 1424 قمری مطابق 1382 شمسی فارغ التحصیل گردید.

پس از فارغ التحصیلی تا اکنون که 19 سال تمام می شود که مصروف تدریس، دعوت، تألیف و ترجمه است. پس از فراغت مدت چهار سال خدمات درسی، مدیریت، خطابت و خدمات فرهنگی در کمپ مهاجرین در شهر کراچی، دو باره برای خدمات دینی و فرهنگی به وطن برگشت و مصروف خدمت به کشور و  ملت است.

وی در مدارسی چون مدرسه زید بن ثابت (رضی الله عنه)، مدرسه سید المرسلین (صلی الله علیه و سلم)، مدرسه امام ابو حنیفه (رحمه الله)، مدرسه سید الشهداء، دارالعلوم بی بی عایشه صدیقه، دارالعلوم عربی، به توفیق خدای ذوالجلال در خدمت علم و خدمت به قرآن و سنت بوده و این بخش عمر را در تدریس علوم و فنون متعدد و تألیف و تصنیف و ترجمه و تحقیق موضوعات مختلف سپری کرده است. در ضمن همراه با عده ای از علمای دلسوز کشور و تلاش های پی هم شباروزی، جهت اتحاد و انسجام مدارس دینی کشور، مجمع مدارس عربی افغانستان را ایجاد نموده و از ابتدای ایجاد تا کنون به حیث منشی عمومی مجمع مدارس ایفای وظیفه کرده اند.

همزمان با این مصروفیت های تدریسی و فرهنگی و خدمات در عرصه های مختلف جهادی و مبارزاتی، وارد مرحله ماستری گردیده این دوره را با موفقیت در سال 1392 ش در کابل به پایان رساند و فارغ التحصیل گردید. همچنان پس از پایان مرحله ماستری وارد مرحله دکتری شده پس از چهار سال تحصیل، این مرحله را نیز با موفقیت سپری نموده در سال 1400 ش به پایان رساند و فارغ التحصیل گردید.

پس از فتح در جامعه عبدالله بن مسعود (رضی الله عنه) در بخش تخصص تفسیر و علوم قرآن و تخصص افتاء و قضاء، مصروف تدریس و تألیف و تحقیق شده است. هم اکنون که در ریاست مؤسسه تحصیلات پنجشیر مؤظف است الحمدلله تا اکنون (75) اثر تألیف و ترجمه و تحقیقات علمی در موضوعات مختلف و ده ها مقاله علمی از وی به رشته ای تحریر در آمده از جمله به تعداد (53) اثر تألیف که (18) اثر آن چاپ شده و (35) اثر آن ناچاپ شده است و به تعداد (23) اثر ترجمه از زبان های عربی و اردو که (17) اثر آن چاپ شده و (5) اثر آن ناچاپ است. آثار چاپ شده مولوی دکتر حبیبی در کتابفروشی های شهر کابل و دیگر شهر های کشور هم اکنون قابل دسترس است.

علاوه بر این آثار (44) مقاله علمی از وی به رشته ـ ای تحریر در آمده است که به تعداد (13) کقاله آن در مجلات علمی درون کشوری و برون کشوری به چاپ رسیده و (27) مقاله ی آن ناچاپ شد است. از جمله (4) مقاله آن در همایش ها و کنفرانس های بین المللی ارائیه گردیده است. همچنان ایشان تفسیر معارف القرآن اثر دانشمند جهان اسلام مفتی محمد شفیع عثمانی که توسط شیخ الحدیث مولانا محمد یوسف حسین پور به فارسی ترجمه شده است را مدت چهار سال با اصل تفسیر به زبان اردو تطبیق داده و تصحیح کرده اند و مواضع رها شده را ترجمه کرده افزوده اند.

علاوه بر این وارد فعالیت های روزنامه ـ ای شده از مدتی به این سو، عضو نویسندگان فعال روزنامه ملی انیس است و مطالب مورد نیاز روز و جامعه را با این روزنامه شریک و نشر می ـ کند.

فهرست آثار جناب مولوی دکتر حبیبی صالحی قرار زیر است:

تألیفات چاپ شده:

1. جشن نوروز در آئینه اسلام، انتشارات خاور، کابل، 1384 ش.

2. نحو آسان، انتشارات میوند، کابل، 1391 ش.

3. صرف آسان، انتشارات میوند، کابل، 1393 ش.

4. نوافل، فضایل و مسایل نماز در پرتو یک صد حدیث رسول الله (ص)، انتشارات میوند، 1389 ش.

5. نقدی بر قانون خشونت علیه زن از منظر فقه اسلامی، انتشارات تمدن شرق، کابل، 1397ش.

6. اختلافات اجتماعی (عوامل، پیامد ها و راهکار ها)، انتشارات تمدن شرق، کابل.

7. ثقافت و دین از غنای اندیشه تا هیاهوی سکولاریسم، انتشارات تمدن شرق، کابل، 1396 ش.

8. عدالت صحابی از منظر امام ابو حنیفه (رح).

9. روحانیت در باتلاق رنگین تبعید از سیاست، انتشارات تمدن شرق، کابل، 1397 ش.

10. دستاویز تاریخی از افکار نو اندیشی، انتشارات تمدن شرق، کابل، 1397 ش.

11. جایگاه امام مهدی از نگاه اهل سنت، انتشارات مختوم قلی فراغی، ایران، 1398 ش.

12. تکافل اجتماعی یا بیمه تعاونی بدیل بیمه تجارتی و تبادلی، انتشارت مختوم قلی فراغی، ایران، 1399 ش.

13. بدایه السول فی علم الاصول، انتشارات نوروزی، ایران، 1400 ش.

14. کرونا در دوراهی ماجرای خدایی و انسانی، انتشارات حبیبی، کابل، 1400 ش.

15. احکام میت بیماری کرونا، انتشارات حبیبی، کابل، 1400 ش.

16. رمضان و کرونا، انتشارات حبیبی، کابل، 1400 ش.

17. فضایل عبادت جهانی روز، انتشارات نوروزی، ایران، 1401 ش.

18. یهود شناسی با نگاه پیامبرانه، انتشارات حبیبی، کابل، 1401 ش.

تألیفات چاپ ناشده:

1. نامگذاری در فرهنگ اسلامی ـ غیر مطبوع

2. راه حل مشکلات بیوه ها در پرتو شریعت اسلامی ـ غیر مطبوع

3. ناسخ و منسوخ در شریعت اسلام ـ غیر مطبوع

4. روش تفسیر عبدالله بن عباس ـ غیر مطبوع

5. ازدواج متعه از دیدگاه شیعه و سنی ـ غیر مطبوع

6. اسرائیلیات و موضوعات در داستان آدم ـ غیر مطبوع

7. آفرینش جهان در شش روز ـ غیر مطبوع

8. 21 روز در جمهوری اسلامی (سفرنامه ایران) ـ غیر مطبوع

9. بیمه، انواع و احکام آن از منظر فقه اسلامی ـ غیر مطبوع

10. زکات و مدارس دینی ـ غیر مطبوع

11. زمسن های افغانستان عشری اند یا خراجی؟ ـ غیر مطبوع

12. سرقفلی منازل و دوکان ها ـ غیر مطبوع

13. گوشت های وازده از خارج کشور ـ غیر مطبوع

14. معیار نصاب زکات چیست، طلا یا نقره؟ ـ غیر مطبوع

15. عقاید اسلامی ـ غیر مطبوع

16. واکاوی چهره ای وارونه ی مستشرقان ـ غیر مطبوع

17. فقه مقارن ـ غیر مطبوع

18. مردی از تبار دعوتگران (سفر نامه شیخ محمد کریم صالح به ولایات کشور) ـ غیر مطبوع

19. وحدت مدرسه و دانشگاه ـ غیر مطبوع

20. خبیثات و طیبات کی ها اند ـ غیر مطبوع

21. دعاهای قرآنی ـ غیر مطبوع

22. قنوت نازله ـ غیر مطبوع

23. رمضان حامل ارزش های کرداری، رفتاری و گفتاری، غیر مطبوع

24. نوافل و فواید خاص آن ـ غیر مطبوع

25. کنار زدن قرآن از صحنه های زندگی ـ غیر مطبوع

26. چند روزی در بلوچستان ـ غیر مطبوع

27. دعای انس بن مالک ـ غیر مطبوع

28. مبانی تفسیر رفتاری و مصادیق آن ـ غیر مطبوع

29. تاریخ مدارس دینی ـ غیر مطبوع

30. تفاوت های عقیده اشعری و ماتریدی ـ غیر مطبوع

31. مسائل حجاب زنان و دانشجویان ـ غیر مطبوع

32. معرفی مشهور ترین و مهمترین مجامع فقهی ـ غیر مطبوع

33. آموزش گام به گام مناسک حج و عمره ـ غیر مطبوع

34. زمستان نیکو کاری.

تراجم چاپ شده:

1. عمل کم و ثواب زیاد، (اردو= فارسی)، انتشارات مدرسه ابوبکر صدیق (رض)، کراچی، 1383 ش.

2. تربیت اولاد در اسلام، (اردو= فارسی)، انتشارات حاور، کابل، 1385ش.

3. نماز آسان (اردو= فارسی)، انتشارات اقرأ، کابل، 1386 ش.

4. ترجمه قاعده نورانی، (اردو = فارسی)، انتشارت میوند کابل، 1386 ش.

5. هیاهوی آزادی نسوان، (اردو = فارسی)، انتشارات میوند، کابل، 1388 ش.

6. حجاب زن مسلمان، (عربی = فارسی)، انتشارات میوند، کابل، 1388 ش.

7. تصوف در آئینه حقایق، (اردو = فارسی)، انتشارات میوند، کابل، 1389 ش.

8. لحظاتی با غیر مقلدین (اردو = فارسی)، انتشارات میوند، کابل، 1389 ش.

9. یکصد داستان از زندگی ابوبکر صدیق، (عربی = فارسی)، انتشارات اقرأ، کابل، 1389ش.

10. مصطلح الحدیث، (عربی = فارسی)، انتشارات حاجی سردار خان، کابل، 1389 ش.

11. آداب زنگی، (اردو= فارسی)، انتشارات میوند، کابل، 1390 ش.

12. ترجمه الفوز الکبیر فی اصول التفسیر، (عربی = فارسی)، انتشارات حاجی سردار خان و پسران، کابل، 1390 ش.

13. از الله شرم کنید (اردو = فارسی)، انتشارت میوند، کابل، 1391 ش.

14. طائفه منصوره (اردو = فارسی)، کتابخانه فضل، کابل، 1393 ش.

15. جوامع الکلیم (چهل حدیث عثمانی)، (عربی = فارسی)، انتشارات حاجی سردار خان و پسران، کابل، 1395 ش.

16. احکام و مسایل مبایل، (اردو= فارسی)، انتشارت تمدن شرق، کابل، 1396 ش.

17. سراجی در میزاث (اردو = فارسی)، انتشارت تمدن شرق، کابل، 1396 ش.

تراجم غیر مطبوع:

1. اذیت و نصرت در زندگی پیامبر اکرم (ص)، (عربی = فارسی) ـ غیر مطبوع

2. لاربعون النوویه (چهل حدیث نووی)، (عربی = فارسی) ـ غیر مطبوع

3. الشرح المیسر لألفیه ابن مالک (عربی = فارسی) ـ غیر مطبوع

4. الحزب الاعظم و الورد الافخم (عربی = فارسی) ـ غیر مطبوع

5. حجیت و عمل به خبر واحد در آراء صحابه و علمای دین ـ غیر مطبوع

تصحیحات:

تصحیح و نظر ثانی بر ترجمه نفسیر معارف القرآن (اردو = فارسی)، مکتبه فاروقیه، پشاور، 1388 ش.

مقالات:

مقالات چاپ شده در مجلات:

1. عوامل و راهکار های اختلافات اجتماعی از منظر قرآن (به زبان انگلیسی)، در مجله ISI خارج کشور.

2. راهکار های قرآنی در مبارزه با تحریم های اقتصادی (به زبان انگلیسی)، در مجله ISI خارج کشور.

3. زندگی نام امام اهل سنت شیخ ابو منصور ماتریدی، در مجله ISS (دیوان) ترکیه.

4. ویژگی های شاخص احزاب سیاسی در فقه اسلامی در مجله ISS  (دیوان) ترکیه.

 5. بطن قرآن از دید گاه آلوسی و مصادیق آن. مجله تبیان، ش 64-1398 ش اکادمی علوم افغانستان.

6. سیاست از دید گاه ابن عابدین شامی در کتاب ردالمختار، مجله تبیان، ش 64-1398 ش اکادمی علوم افغانستان.

7. نقش بنیاد های دینی در عقلانیت و همگرایی و تحقیق تمدن نوین اسلامی، مجله علمی تحقیقی تمدن اسلام.

8. حلقات قرآن در جامعه افغانی، مجله دارالعلوم زاهدان سال 1397 ش.

9. تاریخ و اندیشه، فصلنامه مدرسه ابراهیم خلیل الله، کابل، 1398 ش.

10. مفاهیم و مبانی تفسیر رفتاری پیامبر اکرم (ص)، مجله علوم حدیث تطبیق، (ISC)، ایران 1400 ش.

11. رمضان حامل فضائل و ارزشها، مجله پیام حق، حمل و ثور 1401 ش، وزارت حج.

12. فضائل و ارزش صف بستن در نماز، مجله پیام حق، ثور و جوزا 1401 ش، وزارت حج.

13. پیش زمینه های حج، مجله پیام حق، حوت و حمل، 1400 ش وزارت حج.

14. بررسی اسلامیت تقویم هجری شمسی و قمری، مجله تبیان، اکادمی علوم افغانستان. 1403 ش.

15. جایگاه و تأثیر فکر و فقه القرآن بر مکتب فکری حنفیان. مجله دیوان، پوهنتون جوزجان. 1403 ش.

مقالات چاپ ناشده:

1. سفارت و روابط دیپلوماسی از منظر شریعت اسلامی.

2. شکنجه از منظر آموزه های شریعت.

3. بررسی مؤلفه های عقاید و احکام و اخلاق بر تقسیم بندی شریعت اسلامی.

4. پرچم ملی و رنگ آن از منظر فقه اسلامی.

5. چالش های و فرصت های تحقیق در نظام تعلیمی و تحصیلی افغانستان.

6. هجرت از خوف به دار امن.

7. بررسی مبانی فقهی جریمه مالی در باب تعزیرات.

8. سنجش معیار غناء در پول و انفعیت آن.

9. اندر باب ترویحه.

10. ماه محرم و سال جدید قمری.

11. شعر و شاعری از دید آیات و روایات.

12. مطالعه قرآن و دسته های سره و نا سره مفسران.

13. مکتب مقاصد شریعت در اصول فقه اسلامی.

14. بررسی واژه مجوس در قرآن کریم.

15. ارتداد در آیات قرآن از منظر فریقین.

16. بررسی تحلیلی مسئله دعاء الموتی.

17. ترجیح بین قیاس ها.

18. بررسی تطبیقی آراء مهم قرآنی مطهری و قرضاوی.

19. پایگاه های مهم قرآنی جهان در حوزه ای قرآن.

20. حکم ذباحه از نظر فقه القرآن اهل سنت و شیعه.

21. بررسی آیه اکمال در تفسیر الکبیر و المیزان.

22. تاریخ هجری از اهمیت تا مظلومیت.

23. گره منازل، دکاکین، زمین ها و غیره.

24. الترجیح بین الاقیسه.

25. النهی بعد الامر.

26. المفاهیم و اصول التفسیر الفعلی للرسول الکریم (عربی).

27. الامر بالامر بالشی.

مقالات کنفرانس های علمی:

1. بررسی فقهی دیدگاه اهل سنت در باره قیام امام حسین علیه یزید. (هشتمین همایش ملی قیام عاشورا).

2. حمایت ابو طالب از رسول الله (ص) و دعوت اسلامی در تاریخ نگاری اهل سنت.(همایش منجی گری).

3. عاشورا در کلام اندیشمندان و بزرگان اهل سنت (همایش عاشورا).

4. راهکار های قرآنی در مبارزه با تحریم های اقتصادی (کنفرانس تمدن نوین اسلامی).

به امید تحقیق و تألیف و خدمات بیشتر ایشان در زمینه های مختلف خدمت رسانی و میدان علمی و تحقیقی.

16 جدی 1401 خورشیدی.